วัดละโว้ สร้างขึ้นในราวปีพ.ศ. ๒๑๑๕ ยุคปลายสมัยพระแม่เจ้าจามเทวี

ผู้ครองนครหริภุญชัย (ลำพูน) โดยก่อนหน้านั้นหลายปี ครั้งที่พระแม่เจ้าจามเทวีได้รับอัญเชิญจากทางเจ้าขุนนครและบรรดาพสกนิกรในหริภุญชัย ให้เสด็จมาปกครองเมืองดังกล่าว ระหว่างที่พระแม่ฯ เสด็จจากเวียงละโว้ (ลพบุรี) ก็ได้มีเหล่าเสนาอำมาตย์ ข้าทาส บริวารติดตามรับใช้พระแม่ฯ มาจำนวนไม่น้อย โดยมีพระประธานทองคำสัมฤทธิ์ (ปัจจุบันประดิษฐานบนวิหาร) ซึ่งเป็นพระพุทธรูปประจำพระองค์ จากกรุงละโว้เข้าสู่นครหริภุญชัย จากนั้นก็จะนำไปประดิษฐานไว้บนยอดดอยคำ แต่ในระหว่างเดินทางนั้นได้ผ่านหลายหมู่บ้าน ตลอดจนถึงตามทุ่งนาต่าง ๆ เป็นที่ลำบากอย่างยิ่ง

จนกระทั่งชักลากพระพุทธรูปมาถึงยังจุดคามนิคมนั้นเชือกหรือปวนได้ขาด ทำให้ไม่สามารถเดินทางต่อไปได้ จึงต้องหยุดพัก ณ จุดนั้นเพื่อซ่อมแซมเชือกที่ขาดให้คงทนและแข็งแรง จุดที่หยุดปวนนั้นปัจจุบันเรียกว่า "บ้านยั้งปวน" หรือ "วัดมงคลเกษม" หลังจากนั้นขบวนชักลากพระพุทธรูปก็ได้เคลื่อนต่อไป

จนกระทั่งมาถึงบริเวณที่มีหนองน้ำเล็กๆ ล้วนมีแต่โคลนอยู่เต็ม ประกอบกับบริเวณนั้นป่ารกไปด้วยต้นไม้และเครือเถาวัลย์ต่างๆ ปรากฏว่าแท่นประทับ (ปวน) พระพุทธรูปได้จมลงไปในหนองน้ำ ที่เต็มไปด้วยโคลนนั้น จนไม่สามารถที่จะชักลากพระพุทธรูปไปให้ถึงบนยอดดอยคำได้ พระแม่เจ้าจามเทวีจึงได้ตรัสสั่งให้พวกเสนาอำมาตย์ ตลอดจนถึงบริวารที่ติดตาม ได้ก่อฐานและองค์พระพุทธรูปไว้ ณ จุดนั้น โดยพระแม่ฯ ทรงคิดว่าพระพุทธรูปคงพึงพอใจที่จะประดิษฐานไว้ตรงนี้

ต่อมาจึงมีการตั้งถิ่นฐานขึ้นมา สถานที่นั้นเรียกว่า "เวียงละโว้"

ปัจจุบันวัดละโว้  ตั้งอยู่เลขที่ ๗๐ หมู่ที่ ๘ ต.หนองแก๋ว อ.หางดง จ.เชียงใหม่

ขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจากเว็บไซต์ http://www.dannipparn.com